Play
Ciekawostki
Dictionary
Słowniczek
Smart
Smart

Habsburgowie
Habsburkové

10
Habsburkové

Dąbrówka: Umiesz szybko liczyć?

Mieszko: Cóż za pytanie! Umiem!

Dąbrówka: To szybciutko policz: 1918 minus 1526.

Mieszko: Wynik wynosi 392.

Dąbrówka: Świetnie! A z czym kojarzy Ci się ta liczba?

Mieszko: Myślę...

Dąbrówka: Wyobraź sobie, że tyle lat na tronie czeskim panowali przedstawiciele najsilniejszego panującego rodu w Europie - Habsburgowie. Warto dodać, że Habsburgowie byli również władcami Austrii oraz Węgier, posiadali także tytuł cesarza.

Mieszko: Habs... jak?

Dąbrówka: HABSBURGOWIE!

Mieszko:  W jaki sposób Habsburgowie znaleźli się na tronie czeskim?

Dąbrówka: Syn króla Władysława Jagiellończyka zginął w bitwie, w wyniku czego tron czeski opustoszał - w ten sposób w pierwszej połowie XVI wieku rozpoczął się okres panowania Habsburgów.

Mieszko: Tak po prostu przyszedł jakiś król i usiadł na tronie?

Dąbrówka: Nie, nowy król (Ferdynand I) został wybrany przez czeską szlachtę. Potem na tronie zasiadał syn Ferdynanda - Maksymilian II. Ciekawą postacią był natomiast wnuk Ferdynanda - cesarz Rudolf II.

Mieszko: Dlaczego ciekawą? Miał kolorową brodę?

Dąbrówka: Przeniósł on stolicę z Wiednia do Pragi, która staje się centrum Rzeszy. Rudolf II był uważany przez najbliższe otoczenie za dziwaka. Przede wszystkim jednak był miłośnikiem sztuki i nauki. W okresie panowania Rudolfa II Praga zaczęła tętnić życiem. Zaczęli przyjeżdżać tam wybitni uczeni, malarze, artyści. Napływ ludności przynosił korzyści również rzemieślnikom i mieszczanom. Cesarz urządzał bogate uczty i okazałe uroczystości. Na jego dworze żyli słynni uczeni: Tycho Brahe, Jan Kepler oraz lekarze, między innymi Jan Jesenský.

Mieszko: Wiem! To ten uczony, który przeprowadził publiczną sekcję zwłok.

Dąbrówka: Tak, ponieważ w taki sposób lekarze uczyli się o budowie ciała ludzkiego.

Mieszko: Anatomia?

Dąbrówka: Oczywiście! Rudolf był także otoczony wieloma artystami. Na zamku powstała przepiękna kolekcja obrazów, rzeźb i cennych książek. Król hodował w ogrodzie zamkowym różne egzotyczne zwierzęta, jego dumą był król zwierząt - lew.

Mieszko: Czy Rudolf miał jakąś ulubioną dziedzinę nauki lub sztuki?

Dąbrówka: Najbardziej kochał alchemię i czarną magię. Wierzył, że ze zwykłego metalu można wyprodukować złoto oraz przyrządzić eliksir życia, który zapewniał wieczną młodość i nieśmiertelność. Niestety, żaden alchemik nie był w stanie zaspokoić życzeń władcy, dlatego Rudolf wypędził z zamku wszystkich uczonych.

Pracownia alchemikówPracownia alchemików

Mieszko:  Co się stało z lwem, czy bawiły się z nim dzieci Rudolfa?

Dąbrówka: Rudolf II nigdy nie zawarł małżeństwa  i nie doczekał się następcy, co spowodowane było lękiem przed wypełnieniem się przepowiedni astrologicznej, zgodnie z którą miał stracić tron  na rzecz swego prawowitego spadkobiercy. Jak zanotowali kronikarze, dzień po śmierci cesarza umarł również jego ukochany lew. Warto dodać, że wraz ze śmiercią Rudolfa II kończy się era Pragi jako siedziby królów.

Zapamiętaj!

  • W pierwszej połowie  XVI wieku na tronie czeskim zasiadają Habsburgowie.
  • Za panowania Rudolfa II Praga stała się miastem, do którego  przyjeżdżali słynni artyści i uczeni.
Habsburkove_3
Habsburkove_5
Habsburkove_7
Rudolf II

W tamtych czasach w Pradze żył pewien żydowski uczony - rabin Löw ben Bezelel. Rabin zbudował człowieka z gliny – Golema, który miał chronić miasto żydowskie (będące częścią Pragi) przed nieprzyjaciółmi i pomagać w pracach domowych. Golema ożywiano szemem (magiczna tabliczka z czarodziejskim napisem), który wkładano mu w usta. Golem nie pił, nie jadł, nie odpoczywał; po prostu od poniedziałku do piątku pracował. Pewnego razu rabin zapomniał w piątek wyjąć szem i Golem… oszalał - zaczął niszczyć wszystko wokół siebie. W ostatniej chwili przybiegł rabin Löw i wyjął szem, wtedy Golem padł jak rażony piorunem. Już nigdy więcej rabin nie ożywił człowieka z gliny.

 Tycho Brache (1546-1601), wybitny astronom duński doby renesansu, interesował się również alchemią i astrologią, nauczyciel J. Keplera. Wyniki jego wieloletnich, bardzo precyzyjnych jak na owe czasy, pomiarów astrometrycznych umożliwiły Keplerowi odkrycie prawa ruchu planet.

Golem

Johannes Kepler  (1571-1630), wybitny astronom, matematyk i fizyk niemiecki doby renesansu, profesor uniwersytetu w Grazu, Linzu, uczeń i kontynuator prac Tychona Brahe w obserwatorium astronomicznym w Pradze. Prawa sformułowane przez Keplera opisują ruch planet w Układzie Słonecznym.

HABSBURGOWIE
- dynastia niemiecka, która panowała w kilku państwach europejskich i posiadała wielkie wpływy w Europie od XV do XVIII wieku.
0 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600 1700 1800 1900 2000
I-VIII wiek IX wiek X wiek XI wiek XII wiek XIII wiek XIV wiek XV wiek XVI wiek XVII wiek XVIII wiek XIX wiek XX wiek XXI wiek