Dictionary
Słowniczek
Smart
Smart

LEGENDY
O POWSTANIU PAŃSTWA
POLSKIEGO

2
Legendy
Staré pověsti

Mieszko: Powstanie każdego państwa związane jest z jakąś legendą.  Pozwól, że opowiem Ci trzy legendy, które są bezpośrednio związane z powstaniem państwa polskiego.

Dąbrówka: Nie mogę się już doczekać...

Mieszko: Dawno, dawno temu trzej bracia Lech, Czech i Rus wyruszyli w świat, w poszukiwaniu nowego miejsca dla siebie i swojego ludu.

Lech udał się na północ. Szedł długo przez puszcze, przedzierał się przez gąszcze, przebywał moczary, kierując się tylko słońcem lub biegiem wód, aż wyszedł na równinę i zatrzymał się na wielkiej polanie u stóp rozłożystego dębu. Miejsce spodobało się Lechowi. Kiedy rozmyślał o przyszłości, wśród gałęzi dębu ujrzał orle gniazdo. Uznał to za dobry znak i pomyślną wróżbę. Białego orła wybrał sobie na znak swój i swojego ludu, a gród, który zbudowano, nazwał Gnieznem.

Dąbrówka: Czy nazwa Gniezno pochodzi od gniazda?

Mieszko: Prawdopodobnie tak. Należy dodać, że Gniezno było pierwszą stolicą Polski, w Gnieźnie  miała miejsce pierwsza koronacja na króla polskiego.  Natomiast do dnia dzisiejszego Orzeł Biały jest herbem Polski. 

Dąbrówka: Ciekawa jestem, ile jest prawdy w tej legendzie?

Mieszko: Nie mam pojęcia. Następna  legenda mówi o  pierwszym władcy państwa Polan - Popielu.

Dąbrówka: Pierwszy raz słyszę takie imię...

Mieszko: Niedaleko od Gniezna, nad jeziorem Gopło, wznosił się gród Kruszwica. Tam mieszkał książę Popiel, który rządził krajem groźnie i surowo. W rządach pomagała mu okrutna księżna. Od czasów Lecha obyczaj nakazywał zwoływać w ważnych sprawach starych gospodarzy, czyli kmieci. Taka rada, złożona z kmieci, nazywała się wiecem. Popiel nie chciał zwoływać wieców, bo chciał decydować sam. Zaprosił więc stryjów na ucztę, jego żona przyprawiła trucizną miód oraz wino i otruła wszystkich. Ciała otrutych stryjów wrzucono do Gopła.

Dąbrówka: To straszne!

 Mieszko: Zbrodnia jednak została szybko ukarana. Z ciał zaczęły wylęgać  się myszy i ogromne stado ruszyło w stronę zamku Popiela. Przerażony Popiel, nie umiejąc walczyć z takim nieprzyjacielem, ratował się ucieczką i z całą rodziną szukał schronienia w murowanej wieży, mieszczącej się na wyspie jeziora Gopło. Myszy jednak popłynęły za nimi, dopadły jego, żonę, dwóch synów i.... zagryzły.

Do dzisiaj w Kruszwicy nad jeziorem wznosi się wieża (Mysia Wieża), która przypomina turystom o legendarnych czasach Popiela.

Dąbrówka: Najważniejsze, że  dobro zwyciężyło nad złem.  Nie mogę się już doczekać następnej legendy. 

Mieszko: Podczas rządów Popiela, niedaleko Kruszwicy, miał własną zagrodę pewien  kmieć - Piast Kołodziej, który był doskonałym rolnikiem, uczciwym i pracowitym człowiekiem. Chętnie służył sąsiadom radą i pomocą, za co wszyscy go bardzo szanowali. Na postrzyżyny swojego najstarszego syna  Piast zaprosił  sąsiadów, by upamiętnić to zdarzenie,  a dziecku zapewnić życzliwość. Pojawili się również dwaj nieznajomi wędrowcy, prosząc Piasta o gościnę. Gościnność w dawnych czasach była najświętszym obowiązkiem, toteż Piast i Rzepicha (żona Piasta) radośnie przyjęli przybyszów. Goście uczestniczyli w postrzyżynach chłopca,  nadali mu nawet  imię Siemowit (Ziemowit). Poza tym, w cudowny sposób  rozmnożyli jedzenie i napoje, z czego zadowoleni byli wszyscy obecni, ponieważ uznali to za dar bogów.

Dąbrówka: To miłe ze strony gości.

Mieszko: W dodatku, gdy zginął okrutny Popiel, kmiecie na wiecu wybrali na swojego  księcia właśnie Piasta.

Dąbrówka: Dlaczego?

Mieszko:   Kmiecie byli pewni, że  Piast  będzie  sprawiedliwym władcą, który ma przychylność bogów.  Tak też było. Po długoletnich rządach Piasta władzę przejął jego syn - Siemowit. Właśnie od Piasta wywodzi się polski ród królewski - Piastowie.

Dąbrówka: Teraz już wszystko rozumiem...

Mysia Wieża w Kruszwicy

Zapamiętaj!

Każde państwo posiada legendy, mówiące o jego początkach.

Do znanych polskich legend należą:  "Legenda o Lechu, Czechu i Rusie",  "Legenda o  królu  Popielu"  i  "Legenda o Piaście Kołodzieju".

Legendy_1
Legendy_2
Legendy_3
Legendy_4
POSTRZYŻYNY
- były wielkim świętem w rodzinie. Nadszedł bowiem czas, gdy siedmioletni chłopiec przechodził spod opieki matki pod opiekę ojca. Na znak przyjęcia pod swoją opiekę ojciec po raz pierwszy obcinał synowi długie włosy, nadawał mu imię i prosił duchy przodków o błogosławieństwo dla niego.
KMIEĆ
- chłop mający własne gospodarstwo
LEGENDA
- opowieść o postaciach, miejscach i wydarzeniach historycznych, zawierająca elementy fantastyki i baśniowości
0 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600 1700 1800 1900 2000
I-VIII wiek IX wiek X wiek XI wiek XII wiek XIII wiek XIV wiek XV wiek XVI wiek XVII wiek XVIII wiek XIX wiek XX wiek XXI wiek